Okolica Zakopanego

Zakopane leży na dnie i stokach Kotliny Zakopiańskiej, stanowiącej jedno z kilku rozszerzeń wielkiej depresji tektoniczno-erozyjnej zw. Rowem Podtatrzańskim, powstałej w strefie zalegających u pn. podnóży Tatr miękkich łupków ilastych. Od pn. osłania je pokryty lasami i łąkami wał Pasma Gubałowskiego z wierzchowiną w poziomie 1100 m i kulminacją 1198 m (Palenica nad wsią Kościelisko). Od pd. wznoszą się stromą krawędzią lesiste grzbiety reglowe, zbudowane głównie z wapieni i dolomitów, wsch. osłonę Kotliny Zakopiańskiej tworzy wykorzystywany przez budownictwo willowe i wczasowe grzbiet Antałówki (941 m). Wygrzane słońcem stoki Pasma Gubałowskiego słyną z widoków na Tatry i walorów klimatyczno-leczniczych (budownictwo sanatoryjne). Regle natomiast porozcinane są romantycznymi dolinkami o zboczach zdobnych w fantazyjne grupy skalne i niezwykle bogatej roślinności (rosną tu m. in. jedne z ostatnich i — jak pisze S. Myczkowski 1967 — „najcenniejsze w całych Tatrach lasy zespołu buczyny karpackiej Fagetum carpaticum, występujące przeważnie na podłożu wapiennym”). Przytulone do stoków wzgórz drzemią w cieniu „jasieni” stare góralskie przysiółki z zabytkami budownictwa podhalańskiego i gościnnymi mieszkańcami, chętnie raczącymi przybysza gawędami jak to drzewiej bywało… Całe to wspaniałe otoczenie stwarza Zakopanemu zaplecze turystyczne, jakim nie może się poszczycić żadna inna miejscowość pod Tatrami. Wycieczki i spacery ułatwia sieć wygodnych i dobrze zaprojektowanych szlaków. Urozmaicenie stanowią dojazdy „fiakrem”, a zimą saneczkami góralskimi. Szlaki są łatwe i całkowicie bezpieczne, nie wymagają też — poza mocniejszym obuwiem — specjalnego ekwipunku górskiego. Wycieczki mieszczą się w granicach 2-5 godzin, przy zestalonym śniegu większość z nich można odbywać również w zimie. Warunkiem bezpieczeństwa jest jednak ścisłe trzymanie się znakowanych ścieżek — tym bardziej konieczne, że chodzi o obszary o niezwykłych wręcz wartościach przyrodniczych (proponowany rezerwat ścisły o powierzchni 775 ha). W sezonie zimowym jest Kotlina Zakopiańska — ze swą długotrwałą szatą śnieżną i bogatym ukształtowaniem — wspaniałym terenem dla narciarzy wszelkich stopni zaawansowania, przede wszystkim jednak dla początkujących. Zwiedzanie okolic Zakopanego ułatwia dobra komunikacja autobusowa. Bilety wykupuje się u konduktorów, dla większości linii w cenie 2 zł.