Dookoła Śródmieścia II

Spacer wokół pn.-wsch. połaci śródmieścia, zaznajamiający z mniej popularnymi ciekawostkami Zakopanego. Długość trasy 4,3 km, czas przejścia 1.30 – 2 godz. Z centrum miasta ul. Krupówki (d. 5) 0,8 km do restauracji „Watra”. Trasa naszej wycieczki skręca w lewo w ul. Witkiewicza. Stał przy niej dom J. Ślimaka, w którym do r. 1908 zamieszkiwał S. Witkiewicz (1851-1915), twórca stylu zakopiańskiego i autor „Na przełęczy”. Na ulicy tej padł od kul gestapo F. Klaper, sportowiec i konspirator. Przed mostkiem na Bystrej skrzyżowanie: w lewo ul. Sienkiewicza, w prawo ładna leśna ul. Chałubińskiego. Ul. Chałubińskiego 100 m do sanatorium ZBoWiD, dawniej „Pałace” — w 1. 1939-45 siedziby gestapo, skąd terroryzowało ono cale Podtatrze. Jej wstrząsającą historię zawiera wydana w r. 1970 książka A. Filara i M. Leyko „Pałace — katownia Podhala”. W stojącej dalej po tej samej stronie willi „Stokrotka” mieścił się punkt kontaktowy kurierów podziemia. Za mostem na Bystrej odchodzą w prawo Bulwary Słowackiego, przeprowadzone w 1. 1902-03, po uregulowaniu rzeczki. Nimi w prawo 50 m do kościółka ks. Salwatorianów, będącego pięknym przykładem wykorzystania ludowych wątków w nowoczesnej architekturze sakralnej. Nasza trasa skręca za mostem w lewo w ul. Jagiellońską, która nazwę otrzymała z okazji jubileuszu Uniwersytetu Jagiellońskiego (1900). Wiedzie ona podnóżami Antałówki, której słoneczny stok zajmuje nowoczesne *budownictwo wczasowe (domy „Panorama”, „Antałówka”) i nowe bloki mieszkalne. W oparciu o odwiercone w 1. 1961-63 na głębokości 1400-1600 m słabo siarczkowe wody o temperaturze 37° powstaje tu zespół 4 basenów kąpielowych MOSTiW „Tatry” (pierwszy 25 X 12 m ukończono w r. 1969). — Z lewej stoją wzdłuż ulicy stare wille, z prawej — osiedle domków mieszkalnych proj. A. Górskiej, przy których trafnie zastosowano styl zakopiański w kompleksowym rozwiązaniu. 2,1 km skrzyżowanie z ul. Kościuszki (d. 4). Od początku wycieczki 40 min. W przedłużeniu ul. jagiellońskiej schodzi ul. Chramcówki, biorąca nazwę od osiedla rodu Chramców. Z prawej tereny dawnego zakładu wodoleczniczego dra A. Chramca, zbudowanego w r. 1887, a po pożarze w r. 1910 odbudowanego i w 1916 przejętego przez Czerwony Krzyż. Leczyli się tu m. in. H. Sienkiewicz, J. Matejko, H. Modrzejewska. W ogrodzie drewniana kaplica z r. 1893. Chramcówki łączą się niżej z ul. Kasprowicza (d. 1). Skręcamy tu pod ostrym kątem w lewo w ul. Nowotarską (Stara Polana). Widać stąd budowę nowego szpitala. Za rzeczką Bystrą w prawo odchodzi alejka do nowego cmentarza, założonego w l. 1907-08, na którym spoczywają m. in. K. Bachleda, B. Wigilew, B. Obrochta, M. Świerz, J. Oppenheim, K. Berbeka i inni związani z Tatrami ludzie. Od r. 1939 było to miejsce egzekucji wykonywanych przez gestapo (groby ofiar, pomnik). Widoki na Gubałówkę i Giewont. Nieco dalej z prawej stacja auto-service. Ulica biegnie wśród domostw sięgających początkami przed I wojnę światową. Uwagę zwiacają krzyże przydrożne z połowy XIX w., odlewane w Kuźnicach (krzyż z r. 1857 ufundował jeden z tatrzańskich górników).

Author: bingobongo.pl